Τα βιβλία κερδίζουν τη μάχη από τα tablet στο διάβασμα - Και οι μαθητές κερδίζουν χρόνο

Τα τάμπλετ και τα κινητά έχουν κατακλύσει την εποχή μας και τα παιδιά όλο και πιο μικρά είναι... χαμένα στα ψηφιακά μέσα. Ωστόσο αυτό δεν προς όφελος τους για χίλιους δύο λόγους και έναν παραπάνω: δεν τα βοηθά να κατανοήσουν τι διαβάζουν... περάν του φτωχού λεξιλογίου και της κακής ποιότητας των κειμένων. Δηλαδή για να κατανοήσουν ένα κείμενο χρειάζονται περισσότερο χρόνο στα ψηφιακά μέσα από ό,τι στα έντυπα. Και δεν το λέμε εμείς, αλλά ισπανική μελέτη.

Η ανάγνωση σε ψηφιακές συσκευές (tablet, laptop, κινητά) δεν βοηθά την κατανόηση κειμένων απο τα παιδιά, διαπιστώνει μελέτη. Το βιβλίο εξακολουθεί να κερδίζει. Βέβαια, στην Ελλάδα οι περισσότεροι μαθητές συνεχίζουν να διαβάζουν σε παραδοσιακά βιβλία, με εξαίρεση κάποια ιδιωτικά σχολεία. Κι αυτό είναι προς όφελός τους.

Αν το παιδί σας δεν ενδιαφέρεται για τα έντυπα και προτιμά να διαβάζει σε τάμπλετ  ή άλλες συσκευές, ίσως θα πρέπει να το κατευθύνετε πίσω στα παραδοσιακά βιβλία και περιοδικά—τουλάχιστον όσο είναι μικρό. Σύμφωνα με μια νέα έκθεση του 2023, που δημοσιεύτηκε στο Review of Educational Research, η ψηφιακή ανάγνωση δεν φαίνεται να βελτιώνει την κατανόηση του κειμένου σε νεότερους μαθητές.

Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, οι συγγραφείς αναφέρουν ότι αν ένας μαθητής διαβάσει περίπου 10 ώρες σε έντυπα, έχει την ικανότητα να κατανοεί 6 έως 8 φορές περισσότερο από ότι αν διαβάσει σε ψηφιακές συσκευές για τον ίδιο χρόνο.

Κατά την διάρκεια του Δημοτικού και του Γυμνασίου, οι μαθητές που διαβάζαν με ψηφιακά μέσα δυσκολεύονταν να κατανοήσουν τα κείμενα, αλλά αυτό βελτιώθηκε όταν τα παιδιά προχώρησαν στο Λύκειο και στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Τι δεν πάει καλά με την ψηφιακή ανάγνωση, ίσως αναρωτηθείτε; Οι συγγραφείς πιστεύουν ότι ο λόγος είναι ότι οι συσκευές προσφέρουν πολλές άλλες χρήσεις. Επίσης, το διαδίκτυο έχει εισάγει νέους τύπους ανάγνωσης, όπως μικρότερα κείμενα, κατώτερη λεξιλογία και περιεχόμενο χαμηλότερης ποιότητας.

«Συνοψίζοντας, για τους αναγνώστες, η ελεύθερη ψηφιακή ανάγνωση δεν φαίνεται να αποδίδει σε όρους κατανόησης κειμένου, τουλάχιστον όχι όσο η παραδοσιακή έντυπη ανάγνωση,» είπε η Λιδία Αλταμούρα, υποψήφια διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Βαλένθια και μία από τους συγγραφείς. «Τα ευρήματά μας είναι ιδιαίτερα εκπληκτικά όταν τα συγκρίνετε με αυτό που ήδη γνωρίζουμε για τη θετική συσχέτιση μεταξύ της συχνότητας ανάγνωσης σε έντυπη μορφή και της κατανόησης κειμένου.»

«Περιμέναμε ότι η ελεύθερη ψηφιακή ανάγνωση για ενημερωτικούς σκοπούς, όπως η επίσκεψη σε σελίδες όπως η Wikipedia ή άλλες εκπαιδευτικές ιστοσελίδες, ή η ανάγνωση ειδήσεων, θα ήταν πολύ πιο θετικά συνδεδεμένη με την κατανόηση,» είπε η κ. Αλταμούρα.

Η έρευνα είναι η πρώτη μετα-ανάλυση που αξιολογεί τη συγκεκριμένη σχέση μεταξύ των συνήθειων ελεύθερης ανάγνωσης σε ψηφιακές συσκευές και της κατανόησης κειμένου.

Οι συγγραφείς εξέτασαν 25 μελέτες που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 2000 και 2022. Τα στοιχεία αφορούσαν περίπου 470.000 άτομα από τουλάχιστον τριάντα χώρες.

Οι ερευνητές επισημαίνουν τη σημασία της καθοδήγησης των νεότερων μαθητών να διαβάζουν έντυπα υλικά περισσότερο από ότι περιεχόμενο σε ψηφιακές συσκευές.

«Βασισμένοι στα αποτελέσματά μας, δεν μπορούμε απλώς να υποθέσουμε ότι κάθε είδους ελεύθερη ανάγνωση θα είναι επωφελής για τους αναπτυσσόμενους αναγνώστες,» είπε η Αλταμούρα. «Το μέσο που χρησιμοποιείται έχει σημασία.»