Πώς θα μιλήσω στο παιδί μου για το σεξ;

Η ερώτηση "Πως θα μιλήσω στο παιδί μου για το σεξ;" συνεχίζει να προκαλεί, ακόμη και σήμερα, άγχος και αμηχανία στους περισσότερους γονείς. Η "ιστορία" του σεξ επιβάλλεται ωστόσο να ειπωθεί από το δικό τους στόμα...

Το γεγονός πως ο ίδιος ο γονέας πιθανότητα να μην είχε πληροφορηθεί από τους του γονείς για το το σεξ κάνει ακόμη πιο δύσκολη την προσπαθεί του να μιλήσει στο παιδί του για σεξουαλικά θέματα. Πολλές φορές μάλιστα είναι το ίδιο το παιδί που θέτει ερωτήματα γύρω από το σεξ, φέρνοντας τον γονέα, που δεν έχει προετοιμαστεί, σε ακόμα πιο δύσκολη θέση. Στην περίπτωση όπου το ίδιο το παιδί εν έχει θίξει το θέμα του σεξ, είναι ωφέλιμο να το φέρει στην επιφάνει ο ίδιος ο γονέας. Ένας εύκολος τρόπος για να το καταφέρει αυτό είναι να χρησιμοποιήσει καθημερινές καταστάσεις. Για παράδειγμα, σκεφτείτε πως περπατάμε με την κόρη σας στον δρόμο και εκείνη παρατηρεί μια έγκυο γυναίκα σχολιάζοντας το πόσο μεγάλη κοιλιά έχει! Η εικόνα αυτή αποτελεί μια καλή αφορμή για να μπορέσετε να μιλήσετε για την αναπαραγωγική διαδικασία.

Τα 5 πρώτα βήματα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών

1. Για ποια θέματα πρέπει να του μιλήσω πρώτα;
Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα αποτελούν ίσως το πρώτο θέμα συζήτησης με το παιδί σας. "Πως διαφέρουν τα κορίτσια από τα αγόρια;". Μόλις αυτό γίνει κατανοητό από το παιδί, η αμέσως επόμενη απορία του συνήθως είναι "μαμά, πως γίνονται τα παιδιά;". Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά γίνονται συχνός εφιάλτης για τον νεαρό γονιό ο οποίος, έχοντας να διαλέξει ανάμεσα στον "πελαργό" και την πραγματικότητα, πολλές φορές διαλέγει το πρώτο. Όταν όμως αποφασίσει το δεύτερο, είναι σημαντικό να λάβει σοβαρά υπόψη του την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητας του παιδιού του.

2. Πόσα να πω;
Το παιδί δεν χρειάζεται υπερβολικά πολλές πληροφορίες και επεξηγήσεις οι οποίες ούτως ή άλλως θα το μπερδέψουν και δεν θα είναι δυνατό να τις κατανοήσει. Οι απαντήσεις πρέπει να είναι σύντομες και στοχευμένες στην ερώτηση που απευθύνει το παιδί.

3. Ποτέ να κάνω τη "μεγάλη κουβέντα;
Όσο πιο νωρίς γίνει η πρώτη συζήτηση τόσο πιο άνετοι θα αισθάνονται οι γονείς αλλά και το ίδιο. Έτσι, το παιδί όταν μεγαλώσει θα νιώθει την ασφάλεια να απευθυνθεί σε εσάς με ανάλογες ανησυχίες. Μπορούμε να ξεκινήσουμε να μιλάμε στο παιδί από την ηλικία των τεσσάρων έως έξι ετών. Στην ηλικία των έξι ετών το παιδί είναι χρήσιμο να ενημερώνεται με επιστημονικό και προσαρμοσμένο στην ηλικία του τρόπου για την ανατομία και τη φυσιολογία των γεννητικών του οργάνων, τη σημασία τους, τη φροντίδα τους, τις ομοιότητες και διαφορές των δύο φύλων. Όσο θα μεγαλώνει το παιδί οι ερωτήσεις θα γίνονται όλο και πιο "δύσκολες". Ο γονέας θα πρέπει να απαντήσει σε θέματα όπως η περιγραφή της σεξουαλικής επαφής, η περίοδος στο κορίτσι, η ονείρωξη, ο αυνανισμός και η αντισύλληψη.

4. Γιατί πρέπει να είμαι εγώ αυτός που θα το ενημερώσει;
Όταν βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση αξίζει να θυμόμαστε ότι τα θέματα αυτά θα τα πληροφορηθεί κάποια στιγμή το παιδί από τις παρέες, την τηλεόραση και φυσικά το Διαδίκτυο. Όταν όμως τα αναφέρουμε εμείς στο παιδί μας, βάζουμε τη σφραγίδα της εγκυρότητας των πληροφοριών αυτών χωρίς το παιδί να αμφιταλαντεύεται για το τι αποτελεί αλήθεια και τι παραπληροφόρηση. Άλλωστε για κάθε παιδί ο γονιός είναι αυτός που αποτελεί την πιο αξιόπιστη πηγή για το ίδιο.

5. Τι πρέπει να γνωρίζω;
Για να είναι εφικτή η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο ίδιος ο γονέας να έχει επαρκείς γνώσεις σεξουαλικής αγωγής. Η δική του σωστή ενημέρωση και γνώση αποτελούν ευθύνες που φέρει σήμερα ο πιο συνειδητοποιημένος γονέας για να επικοινωνήσει την αλήθεια στο παιδί του. Για παράδειγμα, ένας πατέρας που ενοχοποιεί τον αυνανισμό θεωρώντας τον κάτι παθολογικό, είναι φυσικό να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του γιου του για βοήθεια όταν εκείνος περάσει το κατώφλι της εφηβείας. Τα παιδιά διαισθάνονται ποτέ οι γονείς τους νιώθουν άβολα με κάτι. Αν αντιληφθούν επόμενος κάτι τέτοιο, τότε είναι πολύ πιθανό να μην εκφράσουν ανοιχτά μελλοντικές απορίες τους ή ακόμα και να θεωρήσουν ότι "αφού το σεξ είναι κάτι που κάνει τη μαμά και τον μπαμπά να αισθάνονται άβολα, άρα θα είναι κάτι κακό".

Δρ. Κώστας Κομματάς

Παιδίατρος, Θεσσαλονίκη

Τηλ Ιατρείου: +30 2310 725520